H «κατάθλιψη» των Χριστουγέννων: Πώς να τη διαχειριστείτε
Η εποχή των Χριστουγέννων θεωρείται από τους περισσότερους η πιο χαρούμενη εποχή του χρόνου, μία θαυμάσια ευκαιρία να μοιραστούμε ευχάριστες στιγμές με την οικογένεια και τους φίλους μας.
Παρ’ όλα αυτά, ειδικοί επιστήμονες από το χώρο της Ψυχικής Υγείας αναφέρουν ότι κατά την περίοδο των Χριστουγέννων αυξάνεται δραματικά η έξαρση των επεισοδίων κατάθλιψης. Δυστυχώς κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, σύμφωνα με τις επισημάνσεις τόσο των νοσοκομειακών όσο και των αστυνομικών αρχών της χώρας μας παρατηρείται μία σημαντική αύξηση του ποσοστού των απόπειρων για αυτοκτονία.
Η επιστημονική κοινότητα έχει συνδέσει την αύξηση των επιπέδων της καταθλιπτικής διάθεσης κατά την περίοδο των Χριστουγέννων με το φαινόμενο της λεγόμενης «Εποχιακής Κατάθλιψης» (seasonal affective disorder-SAD). Η συγκεκριμένη κατάσταση αναφέρεται στην πτώση της διάθεσης και της ψυχικής ενέργειας των ανθρώπων, εξαιτίας της μειωμένης ηλιοφάνειας και της ψυχρής ατμόσφαιρας που επικρατεί κατά τη χειμερινή περίοδο. Ωστόσο, εκτός από την ήδη υπάρχουσα προδιάθεση, ο κυριότερος παράγοντας για τον οποίο οι άνθρωποι νιώθουν περισσότερο θλιμμένοι κατά την περίοδο των Χριστουγέννων σχετίζεται με την μη ρεαλιστική εικόνα που «κατασκευάζουν» για τις συγκεκριμένες μέρες τα μέσα ενημέρωσης. Η γιορτή των Χριστουγέννων έχει ουσιαστικά «εμπορευματοποιηθεί», καθώς προβάλλεται ως μία περίοδος κατά την οποία όλοι οι άνθρωποι επιβάλλεται να διατηρούν «τέλειες» σχέσεις και ισορροπίες μεταξύ τους, ενώ ανταλλάσσουν συνέχεια δώρα. Συχνά, η υποτιθέμενη αφθονία που προβάλλεται από τα μέσα ενημέρωσης ενισχύει ακόμη περισσότερο την αίσθηση ανεπάρκειας ή ανέχειας που διακατέχει πολλούς ανθρώπους, με αποτέλεσμα να επιβεβαιώνει την τάση τους να θυματοποιούνται (victim mentality) και να θεωρούν υπεύθυνους όλους τους άλλους για τα προβλήματά τους.
Ιδιαίτερα στις μέρες μας, επιπλέον άγχος προκαλεί στους ανθρώπους και η επιταγή των Χριστουγέννων να «ξοδέψουν» χρήματα (τα οποία μπορεί και να μη διαθέτουν) για τα δώρα των αγαπημένων τους. Εξίσου στενάχωρα νιώθουν κάποιοι άλλοι, όταν έρχονται αντιμέτωποι με την «υποχρέωση» να παρευρεθούν σε οικογενειακές συγκεντρώσεις και να μοιραστούν χρόνο με πρόσωπα που τους προκαλούν δυσφορία. Τέλος, δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις ανθρώπων που αδυνατούν να χαρούν τα Χριστούγεννα, επειδή έχασαν πρόσφατα τη δουλειά τους ή σκέφτονται την απώλεια ενός πολύ αγαπημένου τους προσώπου.
Για όσους βιώνουν όλα τα παραπάνω συναισθήματα κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, οι ειδικοί επιστήμονες ψυχικής υγείας προτείνουν τα ακόλουθα:
Εάν το συναίσθημα της κατάθλιψης και της δυσφορίας είναι έντονο, ζητήστε άμεσα τη βοήθεια ενός ψυχολόγου.
Οριοθετήστε τον εαυτό σας όσον αφορά το ποσό των χρημάτων που δύνασθε να «ξοδέψετε» σε δώρα και σε κοινωνικές εκδηλώσεις.
Απορρίψτε την «ψεύτικη» εικόνα των Χριστουγέννων που προσπαθούν να σας περάσουν τα μέσα ενημέρωσης ή κάποιοι φίλοι σας και χαμηλώστε τις προσδοκίες για το πώς «πρέπει» να περάσετε τις συγκεκριμένες μέρες. Προσπαθήστε απλά να είστε παρόντες και να χαίρεστε την κάθε στιγμή.
Εμπλακείτε σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, π.χ. χαρίστε δικά σας αντικείμενα που είναι σε καλή κατάσταση ή προσφέρετε τις υπηρεσίες σας σε άτομα που το χρειάζονται.
Επικεντρωθείτε περισσότερο σε αυτά που έχετε στη ζωή σας και όχι σε αυτά που δεν έχετε.
Εμπλακείτε σε ευχάριστες και ενδιαφέρουσες δραστηριότητες με τα πρόσωπα που αγαπάτε
Αφιερώστε χρόνο για να σκεφτείτε κάποιες έννοιες που αντιπροσωπεύουν έντονα το πνεύμα των Χριστουγέννων, όπως η αγάπη, η προσφορά, η γενναιοδωρία, η ευγνωμοσύνη κ.α.
Συνοψίζοντας, όπως είναι ήδη γνωστό, ειδικά κατά την περίοδο που διανύουμε, η περίοδος των Χριστουγέννων είναι εξαιρετικά δύσκολη για ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας. Για όσους δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες, τα Χριστούγεννα είναι μία εξαιρετική ευκαιρία να σταθούν δίπλα σε αυτούς που βιώνουν κατάθλιψη. Για αυτούς που αντιμετωπίζουν κατάθλιψη, οι μέρες των Χριστουγέννων είναι κατάλληλες για να κινητοποιηθούν, να σκεφτούν, να αισθανθούν και να πράξουν με τρόπο που τους «αποσυνδέει» από το δυσάρεστο παρελθόν.
